www.filraciborz.fora.pl

tomekkuska

Hej! :)
Przypominam by wysyłać na naszego maila grupowego (albo jak kto woli, wkleić tutaj), znalezione przez was tradycje świąteczne w Czechach.
Im szybciej to dostanę, tym szybciej skończę prezentacje na wigilię którą się odbędzie 16 grudnia br.

Pozdrawiam, Tomek. :)

ps. znalezione tradycje, mogą być w formię linku... ba, nawet w języku czeskim! Jeszcze raz z góry wam dziękuję za pomoc. I przypominam, że możecie zarobić za to jakąś fajną pozytywną ocenę... :)

iskierkasia

[link widoczny dla zalogowanych]

W Wigilię Bożego Narodzenia - Czesi odwiedzają cmentarze. Tego dnia groby najbliższych i przyjaciół ozdabia się wieńcami, kwiatami, gwiazdami betlejemskimi oraz koszyczkami ze specjalnymi bożonarodzeniowymi ciasteczkami. W wielu czeskich domach podczas Bożego Narodzenia słucha się kolęd, popularne jest również odwiedzanie szopek bożonarodzeniowych. Najważniejszą potrawą wigilijną jest karp podawany z sałatką ziemniaczaną. Na deser podaje się kruche ciasteczka (vánoční cukroví), pieczone osobiście przez każdą panią domu. Ciasteczka mają różne kształty i są bardzo ważną potrawą na czeskim wigilijnym stole. Po kolacji dzieci dostają prezenty od Jezuska. Również po kolacji wigilijnej zwyczajem jest kolędowanie. Okres Bożego Narodzenia kończy się świętem Trzech Króli.

Jednym ze świątecznych symboli w Czechach jest karp wigilijny. Karpie hodowane są w stawach położonych wokół miasta Trzeboń na południu Czech. Przed świętami sprzedaje się je na ulicach miast wprost z wielkich kadzi. Zgodnie z czeską tradycją, zamiast na stół, karp może trafić z powrotem na wolność.

Święta Bożego Narodzenia w Czechach mają przede wszystkim charakter rodzinny.
Na tradycyjną wieczerzę wigilijną podaje się zupę rybną lub grzybową, smażonego karpia z sałatką ziemniaczaną, chałkę wigilijną z bakaliami oraz popularne malutkie ciasteczka o najróżniejszych kształtach, pieczone najczęściej w domu pod koniec adwentu, tzw. cukroví, z których chyba najpopularniejsze są rogaliki waniliowe (vanilkové rohlíky) . Na stół pod obrus kładzie się pieniądze, aby ich nie zabrakło w nadchodzącym roku. Po wieczerzy rodzina gromadzi się wokół przystrojonej choinki, obdarowuje prezentami. Dzieciom w Czechach prezenty przynosi mały Jezus (Ježíšek).

W wieczór wigilijny nie może zabraknąć tradycyjnych wróżb, na przykład krojenia jabłka na połowę – jeśli nasiona mają kształt gwiazdki, przez cały rok będzie dopisywało zdrowie. Popularne jest też lanie wosku czy rzucanie przez młode dziewczęta pantoflem – jeśli ułoży się on noskiem w stronę drzwi, wróży to zamążpójście w następnym roku.

Muscat

Dla odmiany ja nazbierałam trochę grafiki, ale nie ściągałam, tylko linki podaję:
- szopki bozonarodzeniowe czeskie
[link widoczny dla zalogowanych]

- Praga w czasie świąt
[link widoczny dla zalogowanych]

- to chyba Ostrawa
[link widoczny dla zalogowanych]

- sporo informacji i zdjęć
[link widoczny dla zalogowanych]

- i tu także:
[link widoczny dla zalogowanych]

- vanilkove rohliky
[link widoczny dla zalogowanych]

- vanocny cukrovi
[link widoczny dla zalogowanych]

Tu nieco więcej o szopkach:
[link widoczny dla zalogowanych]

tu też:
[link widoczny dla zalogowanych]

Oraz czeskie przepisy świąteczne:
[link widoczny dla zalogowanych]

Dość dużo da się wyszukać o świątecznej chałce, zwłaszcza zdjęcia i filmy są urocze:
[link widoczny dla zalogowanych]

Ten artykuł zwrócił moją uwagę, bo tu sporo o zwyczajach, wróżbach związanych z tą vanocką:
[link widoczny dla zalogowanych]

A z tego [link widoczny dla zalogowanych]
najfajniejszy jest fragment:
Kiedy w połowie lat 90. - wykorzystując nieograniczone możliwości przewozu przez granicę i niezwykle korzystne różnice cen - polscy handlowcy wykupili w Czechach przed Bożym Narodzeniem jajka, w reakcji na przerażenie obywateli i powszechną krytykę mediów, czeski rząd interwencyjnie zakupił jajka w Niemczech. Nikt nie mógł sobie wyobrazić świąt Bożego Narodzenia bez sałatki ziemniaczanej

No i jeszcze fajny artykuł:
[link widoczny dla zalogowanych]

A oto strony angielskojęzyczne, jak ktoś chce się pomęczyć lub zaufać autotranslacji:
[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

Muscat

I jeszcze tradycyjna sałatka - film z instrukcją ;D
[link widoczny dla zalogowanych]

Natalia

No i takim sposobem Danuta wyczerpała temat Wink

Natalia

Tutaj też jest parę ciekawych informacji na temat targów i szopek, ale wiadomo że informację się powtarzają
[link widoczny dla zalogowanych]
Jak zwykle skupiłam się na łakociach i miejscach gdzie można ich spróbować Wink

Łakocie

Święta Bożego Narodzenia w Czechach to słodkie święta. Warto skosztować pyszności, których nie sposób zapomnieć. Ulubiony rodzaj świątecznych słodkości to tzw. „vánoční cukroví”:

* „vánočka” – słodki, wyplatany z 9 kawałków białego ciasta chleb z rodzynkami
* waniliowe rogaliki – drobne ciasteczka-rogaliki obtaczane w cukrze waniliowym
* zdobione czeskie pierniczki – kawałki piernika, wykrawane w najróżniejszych kształtach i ozdobione polewą
* orzechowe „vosí hnízda” – ciasteczka „gniazda os” zrobione z ciasta orzechowego z rumem

Polecamy:

Degustacja czeskich miodowych pierniczków oraz przyjrzenie się ich produkcji możliwe jest na przykład w Muzeum Górnictwa (www.muzeum-pribram.cz) w mieście Příbram (www.pribram-city.cz), a konkretnie w skansenie, w niedalekiej miejscowości Březové Hory.
Ciekawostki

Pieczenie bożonarodzeniowych słodkości w Czechach to wciąż żywa tradycja. Nie rzadko panie domu prześcigają się w liczbie produkowanych typów świątecznych słodkości, liczonych w dziesiątkach sztuk.
Zimowe napoje

W czasie chłodnych zimowych dni najlepiej rozgrzewa łyk gorącej „medoviny” (napój miodowy), ponczu lub grzanego wina.
Tradycyjny poczęstunek

Najlepsze świąteczne dania jada się oczywiście w domu, w gronie rodzinnym, jednak do bożonarodzeniowego stołu mogą Państwo zasiąść w którejkolwiek czeskiej restauracji. Ze świętami Bożego Narodzenia łączy się nierozerwalnie kilka potraw, których koniecznie należy spróbować:

* smażony bożonarodzeniowy karp
* sałatka ziemniaczana do karpia
* kiełbasa winna – przyrządzona z mięsa wieprzowego i wołowego oraz białego wina
* zupa rybna – gotowana z karpia

Polecamy

Jeżeli chcecie skosztować wszystkich potraw oraz przeżyć coś naprawdę wyjątkowego, najlepiej wybrać się do świątecznie udekorowanej średniowiecznej karczmy w Dětenicach (www.krcmadetenice.cz) w Czeskim Raju.
Czekają na Państwa prawdziwe średniowieczne atrakcje: jedzenie rękoma przy szerokich stołach podesłanych słomą, tancerki na stołach, szermierze, żebracy, fakirzy, kuglarze oraz inne historyczne postacie, występujący przy akompaniamencie tradycyjnej, granej na żywo muzyki, średniowieczne specjały przygotowywane na otwartym ogniu.

Skąd się w ogóle wzięła vanocka
Ten świąteczny smakołyk ma już dość długą historię. Na początku było to wprawdzie ciasto podłużne, jak i dziś, nie było jednak zaplatane. Nazywało się je calta. Znana ona była już w XIV w., a jej pierwotny wygląd stopniowo zaczął się zmieniać w kształt warkocza, plecionki – czyli zbliżony do dzisiejszej vánočki. Owe plecionki miały przypominać Dzieciątko narodzone w Betlejem i owinięte w kołderkę. Gospodynie wyrabiały wówczas ciasta różnej wielkości – bywały nawet vánočki metrowe.
Pierwsza zmianka o vánočce jako takiej pochodzi z XVI w. Mówiono na nią wówczas húska bądż calta (drugiej nazwy do dziś używa się na przykład w okolicach Třebonia); w Austrii istnieje ciasto zwane calta, nie jest to jednak ciasto zaplatane (drożdżową vánočkę nazywają Austriacy striezel lub zopf). Vánočka w różnych regionach Czech i Moraw miewa też takie tradycyjne nazwy jak: žemle, cepík, štrucla, pletenice, pletánka, štědrovnice, štědrovečernice.
Owe calty bywały bardzo popularnym podarunkiem dla zwierzchników; piekarze obdarowywali nimi swych stałych klientów.
Na wsi także był to rozpowszechniony prezent. Każdy członek rodziny czy parobek zatrudniony w gospodarstwie dostawał specjalnie dla niego upieczoną małą vánočkę. Wszakże pierwszą upieczoną vánočkę dostawał obowiązkowo gospodarz, by w nadchodzącym roku na jego polu obrodziło. Zaś jedną ogromną vánočkę przygotowywano dla wszystkich zgromadzonych przy wigilijnym stole; po wieczerzy wigilijnej niedojedzone ciasto zostawiano na stole, wierzono bowiem,że tej nocy wracają na ziemię duszę zmarłych i posilają się tym, co im żywi pozostawili.

Wróżby i przesądy związane z vánočką.
Vánočka miała także magiczną moc. Przy jej pieczeniu trzeba było trzymać się ściśle zwyczajów, które miały gwarantować, że się uda. Bowiem, jak wierzono, jaka vánočka, taki cały nadchodzący rok. Przypalone bądź niewyrośnięte ciasto wróżyło nieszczęście.
Tak więc według tradycji vánočka musiała być pleciona, albowiem chroniło to przed siłami zła. Przy jego wygniataniu należało zachować ciszę, włożyć białą chustkę i biały fartuch, zaś przy wyrastaniu ciasta co jakiś czas podskakiwać w górę. W niektórych domach zapiekano w vánočce monetę; szczęśliwy znalazca miał pewność, że cały następny rok będzie mu służyć zdrowie i trzymać się go będą pieniadze.

Vánočka

No więc jak to się robi…

Składniki (na dwie małe vánočki)
1 kg mąki półgrubej
20 dkg masła
25 dkg cukru pudru
85 gr drożdży
5 żółtek
1 jajko
15 dkg płatków migdałowych
15 dkg rodzynek
mleko (według potrzeby)
szczypta soli, skórka otarta z jednej cytryny

Sposób wykonania:
W przesianej mące robimy dołek, do którego wlewamy roztopione masło, wyrosłe drożdże (wymieszane wcześniej z niewielką ilością ciepłego mleka, odrobiną mąki, solą, szczyptą cukru, pozostawione w ciepłym miejscu na kilkanaście minut), dodajemy cukier, pięć żółtek, skórkę cytrynową i ciepłe mleko. Wyrabiamy dość zwarte ciasto, po czym dodajemy doń rodzynki (można je wcześniej namoczyć w rumie) i migdały. Pozostawiamy do wyrośnięcia w ciepłym miejscu (nawet do dwóch godzin). Następnie dzielimy ciasto na 9 części, z których formujemy długie wałki. 4 splatamy na podstawę, na której umieszczamy warkocz spleciony z trzech, a na samej górze – sznur spleciony z pozostałych dwóch wałków. Aby się ciasto nie rozjechało, można je spiąć drewnianymi szpikulcami. Pieczemy około godziny w temperaturze 160˚C

Natalia

I jeszcze trochę kolęd Smile

[link widoczny dla zalogowanych]

Możecie spróbować jako podkład jakąś sobie dać Wink

[link widoczny dla zalogowanych]

Muscat

A pewnie, dobry pomysł, Natalio! Popieram Smile

tomekkuska

Dzięki za zamieszczone informacje! Smile

Tak jak mówiłem czekam do 4 grudnia na jeszcze jakieś zagubione informacje Wink

Potem zaczynam segregowanie materiału i zrobię prezentacje.
A i na pewno pójdzie z mojej strony duża pochwała do mgr. Kościukiewicz Smile

mam nadzieje że uda mi się wywalczyć dla was jakieś pozytywne oceny (albo chociaż po parę plusów Smile

)

Pozdrawiam. Smile

Muscat

Właściwie to szkoda, żeśmy wcześniej tego wszystkiego nie wiedzieli - zamiast blachy ciasta upieklibyśmy sobie tę vanockę, i ugotowalibyśmy gar zupy Very Happy

Ja bym to wolała od sernika i pierników Very Happy

A szczególnie sałatkę ziemniaczaną to ja uwielbiam - moja teściowa robi prawie identyczną jak na tym filmie:
[link widoczny dla zalogowanych]

Ale jakie słodkie obrazki tam są na tym blogu Svetomira (link w poście Natalii) - to by ślicznie wyglądało w prezentacji, jeśli mogę coś zasugerować.

Natalia

Nic straconego, za rok jak dotrwamy to sobie zrobimy Smile

Muscat

tomekkuska

Nie jest źle... nie wszystkie kolędy da się basem śpiewać. Razz

Zresztą jak by się dało, to Rammstein by to zrobił najlepiej, a my takiego talentu nie mamy. Razz

Więc zostańmy przy barytonach, sopranach, mezzosopranach i tenorach Razz

Ja i tak szukam jakiegoś podkładu do prezentacji. Zastanawiam się czy użyć czeskich podkładów muzycznych, czy może użyć starych dobrych klasycznych kawałków od kompozytorów z najwyższej półki światowej.... jak wam się wydaje? Smile

Zastanawiam się nad czołówką z Requiem for Dream...

Natalia

hej. W związku z tym że mamy wspólnie dopracować prezentację, proponuję żeby Tomasz wrzucił ja na maila, a nasze sugestie i ewentualne poprawki wrzucimy tutaj.

tomekkuska

Jak skończę to wrzucę... Razz

i nie na maila tylko tu... >[link widoczny dla zalogowanych]<

//edit 06.12.2010 godzina 23:11

Link został umieszczony Smile